Çoğunlukla ifade edilen fikirlerin tersine, kuşlar ağırlıklarına oranla günde çok önemli miktarda yiyecek sindirirler. Eğer bir muhabbet kuşu tarafından absorbe edilen günlük yiyecek miktarı, (bir dereceye kadar karşılaştırılırsa aşağı yukarı 2 kahve kaşığı tane yem), 70 kg. ağırlığında bir insanın sindirebileceği miktardır. Kuşun seviyesine varabilmek için bu insanın gün içinde 22 kg. yiyecek sindirmesi gerekir.
Kuşların dişleri yoktur buna karşılık kuşlarda birkaç mide birbirini ardına yerleşmiştir. Bunlardan biri kursaktır. Burada besinler ezilir. Kuşun yuttuğu küçük çakılların ve kasların kuvvetli kasılmasıyla bu işlem yapılır. Taneler bu çakılların arasında kolayca kırılır. İşte bunun içindir ki, kuşların kullanımına daima çakıllı kum koymak gerekir.
Kuşların sindirimi son derece hızlıdır. Yiyeceklerin artıklarının atılması, bunların absorbsiyonundan sonra 1- 2 saat içinde olur. O halde kuşunuzun yiyecekleri, devamlı olarak onun yemesine hazır olmalıdır. Yine suyunun da sürekli olarak yenilenmesi gerekir.
Kuşlar besinlerden vitamin sentezlemeye yetenekli değildirler. Bu vitaminler kuşların gereksinimine göre onlara verilmelidir. Kuşunuzun sağlığı her şeyden önce onlara sunduğunuz yemin kalitesine bağlıdır. Ayrıca onların ihtiyaçlarını iyi tanımak, özellikle tüy değiştirme ve üreme zamanlarında önemlidir.
Giriş
Kafes kuşları içinde; tane yemle beslenenlere (güvercin, kanarya, ispinoz) “ sert yem yiyenler” Meyve ya da böcekle beslenenlere (mynah, tanager) “ yumuşak yem yiyenler” adı verilir.
A-Tane yemlerle beslenenler
Bu grupta yer alan kuşlarda üç farklı yem tüketimi görülür. Tohum karışımları tüketenler: yemlerine bazen bazı besinler, mineral ve vitamin takviyesi yapılmaktadır. Katkılı tohumlar tüketenler: mineral ve vitamin karması içerir. Pelet veya ekstrude yem tüketenler: ayçiçeği, yer fıstığı gibi yemlerle tamamlanırlar. Genelde tohumlar ve kabuklu yemişler kabuklar ayıklandıktan sonra verilirler. Pelet yemler enerji besin madde bakımından dengeli olduğundan, yem seçimini engellediğinden yararlıdır. Tohumla beslenenlerde su tüketimi önemlidir. Tohuma ilave olarak hayvansal proteinler, kalsiyum, karoten, vitamin C ve B grubu vitaminler katkı olarak verilebilir. Damızlık döneminde, yumurtlama başlangıcında üç hafta önce protein, kalsiyum, vitamin bakımından zengin yemlerle hazırlık yemlemesi yapılır.
B-Yumuşak yemlerle beslenenler
Bu guruba büyük ırklardan loris, sığırcık kuşu ve beos’u, küçük ırklara da ardıç kuşu, güneş kuşu ile gözlük koşu, şeker kuşu ve tangare örnek verilebilir. Bu hayvanlara haşlanmış ve kıyılmış yumurta, yumurtalı bisküvi ve ekmek, yağsız kuru kuark peynir, sığır kalbi ile pişirilmiş sebze-meyve lapası, kurutulmuş ve rendelenmiş karaciğerden oluşan temel rasyonlar verilebilir. Mutfak artıkları tuzlu olduğundan verilmesi sakıncalıdır. Bal ve tatlı hamur işleri, ezilmiş mısır verilebilir. İnsektler canlı ve kurutulmuş olarak tüketilebilir.
Yeşil yem kaynağı olarak bitkilerin yeşil kısımları, yarı olgun tohumlar ve filizler kullanılır. Çayır otu tohumları, devetabanı, kuzukulağı, ıspanak, havuç ve meyve olarak elma, armut, kiraz, portakal, muz, papaya, kaktüs meyvesi verilebilir. Ca kaynağı olarak parçalanmış yumurta kabukları verilebilir. Mineral karmasının ince öğütülmüş olmalıdır. Yumuşak yem yiyenlere acılaşma riski fazla olduğundan fazla yağ önerilmez. Suda çözünebilir vitamin preparatları da ilave edilmelidir.
Kuşların Sindirim Sistemi
Kuşlarda çene kemiği ve dişler bulunmaz, bunun yerine keratinden oluşan gaga bulunur. Çene kasları ve dişlerin bulunmaması vücut ağırlığının azalmasına yardım eder. Özefagus: Yemlerini çiğnemeden bütün halinde yuttukları için bazı kuşlarda genişlemiştir.
Kuşların Sindirim Sisteminin Genel Yapısı
Kursak- Depo Organı, Granivorlarda gelişmiştir, insektivor ve karnivorlarda rudimenter olarak bulunur ya da hiç bulunmaz. Mide, Proventrikulus (Bezsel Mide): Mukus, HCl, pepsinojen salgılar. Taşlık (Kassal Mide): Yemleri öğütür. İnce Bağırsak- Enzimatik Sindirim ve Absorbsiyonda görevlidir. Duodenum, jejunum ve ileumdan oluşur, memelilere göre daha kısadır. Kalın Bağırsak- Kolon ve Rektum Sekum (Eğer varsa) mikrobiyel fermantasyon yoluyla sindirimi artırır. Kloaka, genellikle sindirim, üreme ve üriner sistemlerin birlikte son buldukları yerdir. Sindirim sistemi yapısındaki farklılıklar diyetle ilişkili olabilir. Ancak, aynı diyeti tüketen kuşların sindirim sistemleri de farklı olabilir. Bazı yırtıcıların ince bağırsak uzunluğu, aynı büyüklükteki diğer türlerin yarısı kadardır.
Aktif, hızlı, avcı kuşlarda kısa sindirim sistemi vardır. Düşük sindirim yeteneğine sahiptirler. Yüksek enerjili diyetlere ihtiyaç duyar. Çöpçü türlerde uzun sindirim sistemi vardır yüksek sindirim yeteneğine sahiptirler. Yiyecek yelpazesi çok geniştir.
Kuşların ve Memelilerin Sindirim Sistemleri Arasındaki Farklar
Kuşlarda besin maddelerinin sindirim sisteminden geçiş süresi kısadır. Çünkü uçma esnasında aşırı ağırlığı azaltmak zorundadırlar. Metabolik hızları göz önüne alındığında bağırsak uzunluğu oldukça kısadır. Kuşlar, uçarken ağırlıklarını azaltmak için sindiremedikleri kemik, kürk ve tüyleri (örn. avlarının sindirilmeyen bölümlerini) regürgite ederler.
Muhabbet Kuşu Besleme
Darı tohumu, çimlenmiş buğday, kanarya tohumu, kabuksuz yulaf muhabbet kuşlarında temel rasyonu oluşturur. Muhabbet kuşlarına verilen ortalama yem miktarı günde 7 gr (CA’ ın % 10’u)’dır. Muhabbet kuşu rasyonlarında %20 oranında yağlı tohum bulunması gerekir. Rasyonlarda ezilmiş ayçiçeği tohumu ( < %5) niger tohumu, keten, haşhaş ve salatalık tohumlarına yer verilmelidir. Kışın serbest dolaşımlı kafeste ad libitum olarak yulaf sunulur.
Yeşil yem katkıları olarak; yabani otlar, mera otu, kıvırcık, yeşil lahana, marul, ıspanak, kereviz, maydanoz, kışın ise elma ve havuç verilebilir. Embriyolu yemler sonbahar ve kış aylarında iyi bir vitamin kaynağı olup rasyonlara % 50ye kadar katılabilir. Taş ve kireç parçacıkları ile öğütülmüş midye kabuğundan oluşan kuş griti ve preslenmiş grit taşı iyi bir gaga aşındırıcı olarak önlerinde yer almalıdır. Sadece tohumlar ile beslenen kuşlarda Ca, Mn, I ve A, D, B12 vitamini eksikliği görülür. Muhabbet kuşları 3- 5 adet yumurta yumurtlarlar ve kuluçka süresi 17 gündür.
Kanarya Besleme
Kanaryalar, yaprak bitleri, taze karınca yavruları, un kurtlarından oluşan gıdalarla beslenirler. Kanarya temel rasyonu darı, keten tohumu, salatalık tohumu, haşhaş, niger tohumu, şalgam ve kendir-kenevir gibi besinler oluşturur. Tohumlardan oluşan diyetler yanında haşlanmış yumurta maması, yeşil sebze ve tatlı meyvelerde verilebilir. Kanaryalar çimlendirilmiş tohumları da severek tüketirler.
Kanaryalar yeşil yem olarak marul, salatalık, tere, ot, yarı olgunluktaki yabani ot tohumları, yapraklı ağaçların gonca ve tohumları ile meyve parçalarını tüketirler. Tane yemi yiyen genç ve damızlık hayvanlar yüksek düzeyde proteinden yüksek tohumlar (kolza, kendir-kerevir, haşhaş) tüketirler. Kurutulmuş yumurta sarısı, kurutulmuş hamur işleri, süt tozu, yonca unu, kuru maydanoz, buğday embriyosu, mineral ve vitamin karmasından oluşan ilave yem verilebilir.
Kanaryalar nisan-mayıs aylarında çiftleşme dönemine girerler. Çiftleşme döneminden 4 hafta önce kuşlara yumurta maması gibi mamalar hazırlanır. Mama yanında marul, salatalık, ıspanak, havuç, elma gibi gıdalarda verilmelidir. Hayvanların yemleri temiz ve tozsuz olmalıdır. Kondüsyonu zayıf olanlara kenevir tohumu verilmelidir. Çiftleştirilecek olan kanaryalara 15- 20 gün önceden hayvan başına günde yarım çay kaşığı niger tohumu verilmesi çiftleşme için yararlı olur. Kanarya yavrularına 20 günlük olana kadar yumurta maması ve her üç güne bir meyve yeşillikler verilmelidir. Yavrular 15- 20 günde tüylenir, 30 günlük olduklarında da anne ve babalarından uzaklaştırılabilirler.
Güvercin Besleme
Güvercinler, süs, uçucu (posta) ve besi (etlik) güvercinleri olarak üç grupta incelenirler. Ülkemizde besi güvercinleri yetiştirilmemektedir. Güvercinlerin 10- 18 yıl arasında ömürleri vardır en verimli dönemleri 2- 8 yaş arasıdır.
Güvercinlere verilecek günlük yem miktarı yaklaşık CA’ nın %10’ u olup ortalama 40- 50 gr arasındandır. Su tüketimi su/yem oranı 2/1 olacak şekilde yaklaşık 10 güvercine 1 lt’ dir ve su önlerinde sürekli bulunmalıdır. Yemleme 1 övün olup akşamları yapılır. Farklı güvercin ırkları aynı sürede yemlerini tüketemediklerinden, bunların ayrı yemlenmesi gerekir. Kursaklı güvercin günde iki kez yemlenir. Genç hayvanlar yaklaşık bir hafta boyunca kursak sütü (30- 35 ml/gün) (%16- 20 ham protein) ile beslenirler.
Güvercinler 200- 1200 gr canlı ağırlığına sahiptir. Güvercinlerin yağlanması istenmez. Yağlı güvercinlere, dölsüz yumurta veya kabuksuz yumurta verilir. Çavdar, güvercinlerde sulu dışkılamaya neden olur. Palamut ise yalnız kış beslenmesinde kullanılır. Yetiştirme periyodundan önce sınırlı düzeylerde verilen kenevir, hızlı bir cinsiyet gelişimi sağlamaktadır. Burçak ise yüksek düzeyde sindirilebilir protein içermektedir. Bu hayvanlara verilen tahılların içerisinde %10 düzeyinde yabani ot karışımı bulunabilir.
Damızlık ve yetiştirme dönemi beslenmesinde rasyonda yüksek miktarda (%30- 40) baklagiller yer alır. Bu dönemde her kg yemde %14- 16 HP, 2900-3350 kcal ME bulunmalıdır. Genç güvercinler 2 hafta süreyle günde 30- 35 ml düzeyinde kursak sütü ile beslenirler. Gezi periyodunda enerjiden zengin tohumlar ve yağ(mısır özü yağı %8’e kadar) verilir. Tüketilen yemin her kg’ ı %12- 14 HP ve 3350- 3800 kcal ME içerir. Uçma döneminde baklagiller verilmez, uçma sonu elektrolit içeren içme suyu tüketirler. Besi döneminde genelde pelet yemler tüketirler. Peletler küçük ve sağlam olmalı çok az ufalanmalıdır.
Güvercinlere grit amacıyla; küçük taşlar, kireç ve midye kabuğu verilebilir. Bunun yanında %10 kanatlı standart mineral madde karışımı, %5 odun kömürü, %2 iz element geri kalanlar ise humus ve zayıf Ca içeren silika toprağından oluşan güvercin taşı verilir. Özellikle kuş evlerinde, kuluçka süresince ve tüy değiştirmeden önce vitamin ilavesi gerekir. Kışın ise rasyonlara havuç ilave edilebilir. Serbest gezen güvercinlerde vitamin eksikliği gözlenmez tüy değişim esnasında, rasyonlar kükürtlü aminoasitlerle desteklenmelidir.
Papağan Besleme
Papağanlar, kafaları büyük, boyunları kısa, taklit kabiliyetleri yüksek zeki kuşlardır. Kalın ve kıvrık üst gagaları hareketlidir. Alt gaga ise yiyecekleri kırmada tabla vazifesi görür. Hareketli olan üst çeneler, alın kemiği ile eklemlenmiştir. Dil, kalın ve etlidir. Aynı zamanda dokunma organı işlevi de yapar. Ayakları kısa ve ikisi önde ikisi arkada olmak üzere 4 parmağa sahiptir. Papağanlar tırmanıcı kuşlardır. Ayaklarını bir el gibi rahatça kullanırlar. Papağanlar yüz yıldan daha fazla yaşayabilirler.
Avustralya papağanı, cockaties, budgerigors (küçük papağan) ve diğer küçük papağanların başlıca besinleri kanarya tohumu ve arıdır. Papağanları beslemede kullanılan tohumlar, yağlı tohumlar ve hububat tohumlar olarak iki grupta incelenir. Yağlı tohum olarak ayçiçeği, aspir , yer fıstığı, kenevir içeren karma yemler verilir. Darı, mısır ve kanarya tohumları gibi hububat tohumları ise fazla miktarda karbonhidrat içermektedir. Ayçiçeği tohumları papağan yemlerinde yoğun olarak kullanılmaktadır. Aspir içerdiği protein açısından önemlidir yer fıstığı ise papağan yemlerinin bileşiminde yaygın olarak yer alan bir tohumdur.
İyi bir karma yem geniş, yassı ve beyazımsı renkte kabak çekirdeği içerir. Çekirdek ve kabuklu yemler amozon ve macawlar tarafından beğenilerek tüketilir. Birçok papağan başlıca diyeti fıstık ve tohumlardır. Fakat kondüsyonlarını korumak için taze sebze ve meyve içeren çeşitli besinler tüketmeleri gerekir. Bazı papağan yem karmaları muz, yer elması, kayısı, havuç gibi sebze ve meyve türlerini içerir ve pek çok papağan tarafından beğenilerek tüketilir. Papağanlarda temel rasyonu kanarya tohumu (%35), kenevir tohumu (%15), darı (%20) ve yer fıstığı (%15) ’ dan oluşur. Ayrıca fındık, ceviz, az miktarda buğday, yulaf, darı, keten tohumu ve mısır verilir.
Papağanlara ilave yem olarak elma, armut, üzüm, hurma, incir, vişne, muz, portakal dilimi, kabuksuz mandalina ve greyfurt meyveleri az miktarda önlerine konur. Haftada bir iki kez pancar, soğan verilebilir. Parakeet ve küçük papağanlar taze yeşil tohumları severek tüketirler. Harılanacak karma yemler genellikle kanarya tohumu, darı ve ayçiçeği içermelidir. Kanarya tohumu ve darı düşük oranda yağ, yüksek oranda karbonhidrat içerir. Kanarya tohumunun protein oranı darıdan biraz daha fazladır.
Pek çok kuş pelet yem tüketimi konusunda isteksizlik gösterir. Eğer kuşlar peletleri tüketmede isteksizlik gösterirlerse, alıştıkları yem karmalarıyla beraber vermek yararlı olabilir. Bu metot özellikle Macaw’ lar için başarılı olmaktadır. Macawlar tohumları teker teker almak yerine bir defada fazlaca alır dillerinin altına yerleştirir ve daha sonra kırarak tohum içlerini teker teker yutarlar. Senegal gibi bazı Afrikalı türler pelet yemleri güçlükle tüketirler. Bunlara pelet yemler azar azar artan oranlarda ve alışılmış yemlerle karıştırılarak verilir.
Taze yem seçimi yaşanılan yere de bağlıdır ve genellikle mevsimsel çeşitlilik gösterir. Ilıman bölgelerde elma ve üzüm genel olarak papağanlar için en çok tercih edilen yiyeceklerdir. Mango gibi tropikal meyveler papağanlara verilmeden önce iyi bir şekilde yıkanmalıdır. Macaw’ lar bütün bir elmayı hiç zorlanmadan yutabilir ve iri parçaları kemirmekten hoşlanırlar. Fakat küçük papağanlar için meyveler daha küçük parçalara bölünmelidir.
Bezelye, fasulye gibi sebzeler papağanlar tarafından sevilerek tüketilmektedir ve değerli protein kaynaklarıdır. Avokado meyvesi sakınılması gereken bir bitkidir. Kesin olmamakla birlikte bitkinin küçük bir parçasının kakadu ve familyaya dâhil diğer papağanlar için toksik olduğu düşünülmektedir. Nar güney amerika parakeetleri tarafından sevilerek tüketilir. Avustralya parakeetleri gibi bazı türler yeşil yiyeceklerden oluşan yemleri tercih ederler. Bunlar yanında ıspanak, marul, havuç papağanlara verilebilir.
Grit kullanımının amacı sindirim enzimlerinin daha kolay etkileyebilmesi için yemleri daha küçük parçalara bölmektir. Gritler yemden ayrı bir kapta verilir ve her hafta kap doldurulur. İstiridye kabuğu ve mineral içeren grit karışımları kullanılabilir. Küçük türlere küçük boyutlu gritler verilmelidir. Büyük papağanlara ise güvercin griti tavsiye edilir. Büyük türler griti sevmeyerek tüketirler. Papağanlara mürekkep balığı fosili ya da kaya parçaları vermek koşuluyla Ca ihtiyacı sağlanır. Bu mineral sağlıklı bir kemik gelişimi için önemlidir. Mürekkep balığı fosilini gagalayarak gagaların uzaması da önlenir.
Loris (nektar yiyiciler) besleme
İnce uzun, kenarları kıvrımlı gagaları, çiçeklerden bal özü ve meyvelerden nektar emmelerini sağlayan fırça gibi dilleri vardır. Bal, kondanse süt, pişmiş tahıl, üzümsü meyveler, pişmiş pirinç, mısır, tohum ve pişmiş etten oluşan temel rasyon hazırlanabilir.
Kuru (toz) diyetler, günlük verilen meyvelerine karıştırılabilir. Diyet değişimi birkaç haftalık bir süreçte yavaş-yavaş yapılmalıdır ani değişimler sindirim bozukluklarına yol açabilir.
Kakadus besleme
Psittaciformes takımında Psittacidae ailesinde yer alan kakadu (cockatoo) iri ve gösterişli gövdeleri yanında konuşma yeteneklerinin üstünlüğü ile dikkati çekerler. Sarı kafalı kakadu kar beyazı tüyleri, sarı tepeliği olan bir kuştur. En güzelleri olan pembe kakadunun beyaz tüyleri pembe ve sarımsı pembeyle alacalanmıştır. Tepeliği kırmızı ve sarı bantla örtülüdür. Pembe göğüslü kakadu en yaygın yetiştirilen hayvanlardır. Yumuşak huylu ve akıllıdırlar. İyi bir eğitimle birçok numara ve sözcüğü öğrenebilirler.
Meyveler tahıllar (özellikle mısır), tohumlar, doğadaki çeşitli böcekler, yumurta, sütlü ekmek ve diğer yumuşak besinler başlıca gıdasını oluşturur. Üreme mevsiminde çimlendirilmiş ayçiçeği ile birlikte mısır, yulaf, buğday, darı, çeşitli yeşillikler ve sütlü ekmek verilir. Kakadularda % 20 HP düzeyi optimum büyüme ve erken kanat gelişimi için gereklidir. %35 HP büyümenin baskılandığı ve agresif davranış olduğu, %25 HP iyi bir performansın gerçekleştiği ancak yemi reddetme, agresiflik, %10- 15 HP zayıflama ve düşük ölüm oranı, %5 HP oldukça fazla zayıflama %100 mortalite olduğu gözlenmiştir.
Keklik besleme
Keklik, evcil ve yabani hayatta 14 alt türü olan, önemli bir ticari potansiyele sahip süs kuşlarından biridir. Keklik dolgun vücut yapılı, kısa kuyruklu, yuvarlak kanatlı ve gagaları yem almaya uygun şekilde olup bıldırcından daha iri, sülünden daha küçüktür. Kınalı kekliklerin alnında başlayan karakteristik siyah bant şeklindeki çizgi gözlere ve oradan boynun alt kısımlarına kadar iner. Olgun yaştaki kekliklerin göğüs, sırt, ve kanatları kül grisi renkte olup, yanda çubuk şeklinde siyah çizgiler vardır.
Keklikler kafes sistemiyle yetiştirmeye uygun olup, ikili, üçlü ve daha büyük koloniler halinde bulundurulabilir. En iyi döllülük oranı daha küçük gruplarda elde edilir. Özel yetiştirmelerde 3 dişiye 1 erkek hesap edilir. Dişi keklikler Nisan ve Mayıs aylarında yumurtlamaya başlar ve yaz ortalarına kadar devam ederler. Her dişi sezonda 30- 50 yumurta yumurtlayabilir. Keklikler genel olarak, kendi yumurtaları üzerine yatmaz, bundan dolayı yumurtaların toplanıp bir kuluçka makinesine konulması gerekir. Kuluçka süresi 24 gündür.
Keklik rasyonlarında mısır, soya küspesi, arpa, balık unu, buğday kepeği, kireç taşı, dikalsiyum fosfat, tuz, vitamin-mineral premiksleri kullanılabilir.
Keklikler kanibalizme meyillidir, bu yüzden aşırı kalabalık büyütülmemelidir.
Keklik civcivleri çabuk büyür ve büyütmek kolaydır. Civcivler çok aktif olup büyütme bölgelerinde küçük bölmelerin olması iyidir. Büyütme bölgesindeki ilk ısı 33oC olmalı ve bu ısı 3 günde 1oC azaltılarak 21oC’de sabitlenir. 6 haftalık yaşta büyütme bölümünden çıkarılmalıdır. Bu dönemde kekliklere hindi başlangıç yemi (%28 ham proteinli), bu dönemden kesim dönemine kadar da (16- 18 hafta) hindi büyütme yemi (%22 ham proteinli) verilebilir. İlk 10 hafta içinde her 100 civciv için 1m. Uzunluk da bir yemlik ve sürekli su bulundurulmalı ve suluklar derin olmamalıdır.
Sonuç
Ülkemiz ikliminde yetişen tane yemlerle kuşları uygun bir şekilde beslemek mümkündür. Kuşlara verilmesi önerilen tane yem ne olursa olsun, düzenli olarak meyve veya yeşilliğin diyete ilave edilmesi gerekmektedir. Kuşlara tek bir çeşit tane yem verilmemelidir.
Yıl boyunca kuşlara özel gereksinimlerine göre değişen, deneli ve bilinçli bir tane yem karışımı verilmelidir. Kuşlara verilecek yemler arasında, karbonhidratlardan ve proteinden zengin buğdaygillerle, yağdan zengin yağlı tohumlar verilebilir. Yalnız yağlı tohumları ölçülü vermek gereklidir. Buğdaygiller familyasına ait taneler, olduğu gibi veya öğütülmüş olarak verilebilir.
Yumuşak yem tüketen kuşlara haşlanmış ve kıyılmış yumurta, yumurtalı bisküvi ve ekmek, sebze-meyve lapası ve benzeri gıdalar verilebilir. Bal ve tatlı hamur işleri, ezilmiş mısır verilebilir. İnsektler canlı veya kurutulmuş olarak sunulabilir.
Bizi yaşamlarıyla büyüleyen hava yaşayanların dünyası bizim alışkanlıklarımızdan farklıdır. Bu sevimli hayvanlara kontrolümüz altında iyi bir yer sağlamak, türüne göre besleme yapmak, beslenmesine dikkat etmek, sağlıklarını korumak ve refah içinde yaşamlarını sürdürmelerini sağlamak bizim birinci görevimizdir.
Kaynaklar
– Hayvan Besleme ve Beslenme Hastalıkları ( ANKARA 2008) (Prof. Dr. Gültekin YILDIZ)
– Ev Hayvanlarının Bakım ve Beslenmesi ( Dr. Vet . Med. Nuri YAVRU ) ( ANKARA 1983)
– http://kanaryaturk.com/beslenme-2.htm
– http://www.kanaryaispinoz.tr.gg/Evde-Mama-Yap&%23305%3Bm&%23305%3B.htm
– http://www.msxlabs.org/forum/biyoloji/200039-canlilarda-sindirim-ve-sindirim-sistemi.html
– http://velofille.com/old/parrot_pics/
– http://www.ipekyem.com/tr/icerik/urunler/21_hindi_yemi.htm
– http://www.msxlabs.org/forum/hayvancilik/196548-keklik-yetistiriciligi.html
