- İrinin doku aralıklarında ve boşluklarında birikmesine apse
- İrinin vücut boşluklarında birikmesine ise empiyem
- Yangının irinleşme ile sonuçlanmasına ise suppuration
Apsenin etiyolojisinde 2 neden yatmaktadır:
- Dokularına irin yapan mikroorganizmalara enfekte olması
- Malleus
- Tuberkülosa basili
- Gurm streptococ’u
- Yabancı cisimler
AKUT APSE (SICAK APSE)
- Akut yangılar sonucunda oluşur.
- Piyojen mikroorganizmalara başlıca nedenleridir. Mikroorganizmaların orta virulense sahip olmaları gerekir.
- Patojenitesinde önce bir yangı odağı oluşur. Daha sonra piyojen mikroorganizmalar ve toksinleri doku hücrelerini ve lökositleri öldürür. Daha sonra pis kokunun sebebi olan hücre ve lökosit kadavraları, doku artıkları ve eksudat oluşur. Vücut bu doku artıklarının diğer dokulara yayılmasını engellemek için artığın etrafını çevreleyerek kapsulasyon işlemi yapar.
- Ortası yumuşak ve dalgalı central bölge ve etrafı katı – esnek bir kıvamdadır.
- Klinik olarak aktif lokal yangı vardır.
- Isı artışı
- Kızarıklık
- Deri gerilir ve kıllar dikleşir.
SAĞALTIM
Apse oluşuncaya kadar ağrı fazladır. Bu nedenle başlangıçta ağrıyı azaltmak ve apsenin bir an önce olgunlaşmasını sağlamak için bölgeye sıcak uygulamalar yapılır.
Apse olgunlaştıktan sonra irinin kendiliğinden boşalması beklenmemeli, hemen açılmalıdır. Bu amaçla bisturi kullanılır. İrinin kolay boşalabilmesi için aynı zamanda yeterli boyutta ensüzyon yapılabilir.
NOT: Apse tedavisi 15 gün sürer. (Kapsülü ince ise)
KRONİK APSE (SOĞUK APSE)
Akut apsedeki nedenlere ek olarak travmada vardır. Sağaltımı tümör kitlesi şeklinde alınmasıdır. Apsenin içi drenaj yapılabilir. Pet hayvanlardaki apselerde oral ya da parenteral antibiyotik kullanılabilir.
